บ้านน้อยได้ของแซ่บจากแม่น้ำลำคลองบ้านเฮามาฝากกันอีกแล้วค่ะ มีทั้งกุ้งหอยปูปลารวมกันลงในหม้อเดียวเคี้ยวกันให้แซ่บให้นัวหัวม่วน เมนูที่ว่าแซ่บอิหลีอิหลอนั่นก็คือ”ลาบเทา”สาหร่ายน้ำจืดบ้านเฮาค่ะ แซ่บอิหลีจนต้องนำสูตรมาบอกต่อกันค่ะ
“เทา”เป็นพืชน้ำที่อยู่ตามแม่น้ำลำคลองตามธรรมชาติในทุ่งไร่ปลายนาทั่วไป และเป็นพืชน้ำหรือสาหร่ายน้ำจืดที่นิยมนำมาทำเป็นอาหารพื้นบ้านทางแถบภาคอิสานเป็นเสียส่วนใหญ่น่ะค่ะ จริงๆแล้วท่านผู้อ่านทราบหรือไม่ค่ะว่า”เทา”ที่เรานำมาลาบแบบแซ่บๆนี่คือ สาหร่ายน้ำจืดมีชื่ออีกชื่อหนึ่งว่า Spirogyra(สไปโรไจรา)นอกจากจะกินแล้วแซ่บและอิ่มท้องแล้วยังมีประโยชน์ด้านความงามอีกด้วย
เทาบ้านเราตามที่รู้ๆกันก็คือจะชอบขึ้นอยู่ในน้ำที่สะอาดจะมีอยู่ในน้ำที่ไหลช้าๆเอื่อยๆและในน้ำนิ่งทั่วไป และที่สำคัญ”เทา”บ่ได้กินกันแต่แถวบ้านเฮาเด้อซิบอกให้ แถวพม่า,เวียดนามและประเทศอินเดีย ก็นิยมกินลาบเทาคือกันกับบ้านเฮาเลยเด้อ
ลาบเทาอยากให้แซ่บและสะอาดปลอดภัยแล้วล่ะก็บ้านน้อยก็มีสูตรเด็ดและทีเด็ดมาฝากด้วยนั่นก็คือ การล้างเทาต้องล้างใส่ตะแกรงแล้วเปิดน้ำแรงๆให้ไหลผ่านเก็บเศษใบไม้เศษดินต่างๆออกให้หมดประมาณสามสี่น้ำ ปั้นเอาน้ำออกแล้วก็มาฟักมาสับเทาเหมือนสับเหมือนสับหมูนี่แหละค่ะ และอีกอย่างหนึ่งก็คือแจ่วปลาที่จะมาใส่ในลาบเทาต้องเอามาคนผสมกันตอนที่แจ่วปลากำลังร้อนๆ คือต้มน้ำปลาร้าไว้ให้ร้อนแล้วเอาป่นปลาที่เราทำไว้ลงในหม้อที่เปิดไฟอยู่แล้วปรุงรสในหม้อนั่นแหละค่ะ เอามาผสมกับเทาและก็ส่วนผสมต่างๆเลยจึงจะแซ่บ มาดูขั้นตอนแบบละเอียดกันเลยน่ะค่ะ
วัสดุและส่วนผสมเครื่องปรุง”ลาบเทา”
- เทา 1 ถ้วย
- บักแข้ง 1 ถ้วย (มะเขือพวง)
- มะเขือเปราะ 2-3 ลูก
- ข่าอ่อน 1 แง่ง
- ถั่วฝักยาว 2-3 ฝัก
- หอยขมต้ม 1 ถ้วย
- กุ้งฝอย 1 ถ้วย
- แจ่วปลา 1 ถ้วย (วิธีทำแจ่วปลา กดที่นี่ค่ะ)
- ข้าวคั่ว 1 ช้อนโต๊ะ
- พริกป่น 1 ช้อนโต๊ะ
- หอมแดงซอย 3-4 หัว
- ต้นหอมผักชี 5-6 ต้น
ขั้นตอนและวิธีทำ”ลาบเทา”
- เอาเทามาล้างใส่ตะแกรงผ่านน้ำเปิดน้ำแรงๆล้างจะได้สะอาด เก็บเศษดินเศษไม้ออกล้างสี่ห้าน้ำให้สะอาด แล้วปั้นเอาน้ำออกให้หมด นำไปสับเหมือนสับหมูเลยน่ะค่ะ
- หั่นข่าอ่อน,หั่นมะเขือบางๆ,ถั่วฝักยาวหั่นหรือซอยเล็กๆบางๆ
- กุ้งฝอยล้างให้สะอาดตัดหัวตัดแก้มบ่งามออกว่าซ้านเดะจั่งแซ่บ,หอยจุ๊บหรือหอยขมก็ล้างแล้วแกะเอาแต่ตัวไว้
- เมื่อได้เครื่องครบก็ไปตำแจ่วปลาตามวิธีการ (วิธีทำแจ่วปลา กดที่นี่ค่ะ) น้ำปลาร้าที่ทำแจ่วไม่ต้องยกลงเปิดไฟให้น้ำเดือดๆเอาป่นปลาลงไปปรุงในหม้อเลยน่ะค่ะแจ่วจะได้ร้อนๆเดือดๆ
- เอาเทาที่ล้างและสับเตรียมไว้แล้วมาใส่ในหม้อที่จะปรุงใส่ข่า,มะเขือเปราะ,บักแข้ง,ถั่วฝักยาว,กุ้งฝอย,หอยขม เอาแจ่วปลาร้อนๆมาเทลงในหม้อด้วยกัน ใส่ข้าวคั่ว,พริกป่น,หอมแดงซอย,ต้นหอมผักชีหั่นซอยบางๆ แล้วก็คนให้เข้ากัน ใส่ผงนัวนิดหน่อยเด้อจั่งสิแซ่บอิหลีคนๆแล้วก็ชิมรสเบิ่ง แซ่บแล้วก็ตักใส่ถ้วยเลยเด้อบาดนิเบิ่งเอากันโลดความแซ่บความนัวได้ดึงหูออกแน่นอนคักๆ
แซ่บอิหลีของดีอิสานบ้านเฮา ของกินถิ่นอิสานนอกจากจะแซ่บจะอร่อยแล้วยังมีประโยชน์อีกด้วย จะเห็นได้ว่าสมัยปู่ย่าตายายเรียกว่าอาหารการกินแทบจะไม่ได้ซื้อกันเลย หาได้ตามป่าตามสวนตามท้องไร่ท้องนานั่นเองแต่ปัจจุบันเด็กรุ่นใหม่เกิดมามีเทคโนเลยีที่ทันสมัยเข้ามามากมาย เลยไม่ค่อยจะรู้จักอาหารพื้นบ้านกันสักเท่าไหร่ก็อย่างว่าแหละค่ะยุคสมัยเปลี่ยนไปก็ต้องว่ากันไปตามกาลเวลาน่ะค่ะ เมนูลาบเทานี้บ้านน้อยก็ได้สูตรและวิธีทำมาจากพี่สาวที่มีอาชีพเป็นพยาบาลแต่กลับใช้ชีวิตแบบบ้านๆปลูกผักไว้ทานเองทำอาหารทานเองใช้เตาถ่านทำอาหารและก็ยังหากุ้ง,หอย,ปูปลาทานเองน่าชื่นชมมากค่ะแถมฝีมือการทำอาหารก็อร่อยเลิศมาก และสุดท้ายสำหรับบทความนี้บ้านน้อยก็หวังว่าเมนูลาบเทาในวันนี้คงถูกใจคอคนอิสานบ้านเฮากันหลายๆท่านไม่มากก็น้อยน่ะค่ะ แซ่บอิหลีค่ะไม่เชื่อก็ลองทำลาบเทาปันกันกินเบิ่งเด้อพี่น้องเอ๊ย แล้วบ้านน้อยจะนำสูตรอาหารอิสานแซ่บๆมาปันกันเฮ็ดกันกินอีกอย่างต่อเนื่องจ้า
ขอบคุณสูตรจาก พี่น้อย กฤติมา ซองทุมมินทร์ (พี่น้อยยังย้ำด้วยน่ะค่ะว่าแจ่วปลาต้องฮ้อนๆเด้อจั่งเอามาปรุงอิหล้า)
